مناسبات انگلستان با شورای همکاری خلیج فارس (با تأکید بر مسایل ایران)
مسأله اساسی در مورد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس برای انگلستان به منافع انگلستان در مورد منابع نفت و گاز و مبادلات بازرگانی این کشورها مربوط می شود؛ از این رو انگلستان نسبت به نقش آمریکا در جایگاه طراح تغییرات پس از پایان جنگ سرد در خلیج فارس بسیار حساس بوده و ملاحظات زیادی در این زمینه دارد. دولت انگلستان با سلطه هر قدرتی به ویژه آمریکا، برای اقتدار کامل در خلیج فارس به شدت مخالف است.
سیاست انگلستان برای گفت و گو با ایران مبتنی بر یک سلسله منافع حیاتی در شورای همکاری خلیج فارس است. مجموعه این منافع که شامل ابعاد و موارد سیاسی و اقتصادی می باشد، سبب اهمیت راهبرد شورای همکاری خلیج فارس در سیاست انگلستان گشته است. انگلستان در قرن بیستم برای حفظ مصالح و منافع خود در شورای همکاری خلیج فارس از دیپلماسی استفاده نموده است. آموزش نخبگان، ترسیم مرزها، ایجاد دولت ها و انتصاب حاکمان، بارزترین تجلیات دخالت انگلستان برای اعمال کنترل در شورای همکاری خلیج فارس می باشد.[simple_tooltip content= ‘الهی، همایون؛ خلیج فارس و مسایل آن، شرکت آمزش فرهنگی اندیشه؛ تهران 1368؛ ص 257. ‘][ 14 ][/simple_tooltip]
در دهه 1990 و آغاز قرن بیست و یکم فروش سلاح از انگلستان به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به طور چشمگیر و بی سابقه ای افزایش سافت. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در چارچوب ترس و نگرانی از ایران، خرید سلاح های مدرن از انگلستان را در طول دهه 1990 میلادی و آغاز قرن بیست و یکم تداوم بخشیدند. انگلیسی ها جهت ارتقای توان تسلیحاتی و پیشرفته نمودن سیستم های جنگی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز وارد عمل شدند.
کشورهای شورای همکاری خلیج فارس پس از آمریکا، انگلستان را برای تأمین امنیت و مسایل نظامی خود برگزیده اند. به همین دلیل کارشناسان نظامی انگلستان کار آموزش و تمرین نیروهای شورای همکاری خلیج فارس را بر عهده گرفته اند، حضور نظامی انگلستان در شورای همکاری خلیج فارس که به جهت افزایش فروش سلاح و به عبارت دیگر منافع اقتصادی می باشد نیز رو به گسترش است. باید گفت که شرایط سیاسی خلیج فارس در آغاز قرن بیست و یکم نیز به حضور انگلستان در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس کمک نموده است. عوامل گوناگونی مانند سیاست حمایتی آمریکا از اسرائیل که میان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بدبینی به وجود آورده است، باعث شده تا انگلستان بازارهای مناسبی را جهت فروش سلاح در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به دست آورد. به طوری که انگلستان رقیب مهمی برای بازار تسهیلات و تجهیزات نظامی ایالات متحده در شورای همکاری خلیج فارس شده است. توفیق انگلستان در تجارت اسلحه باعث ایفای نقش با اهمیت تر این کشور در سایر زمینه های سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و به ویژه نفت نیز گردیده است.
انگلستان به جریان مطمئن و درازمدت نفت و گاز شورای همکاری خلیج فارس با قیمت مناسب و دسترسی به بازار این شورا برای فروش کالاهای خود بسیار وابسته است. نیاز انگلستان به بازار شورای همکاری خلیج فارس باعث شده است انگلستان روابط دوستانه ای با عربستان و سایر کشورهای کوچک شورای همکاری، از جمله امارات برقرار سازد، به طوری که همواره دیدگاه های سیاسی کشورهای مذکور را مدنظر داشته باشد. در آغاز قرن بیست و یکم حضور غیرعلنی انگلستان درارکان سیاسی، اقتصادی، نظامی، اجتماعی و فرهنگی شورای همکاری خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات همچنان ادامه دارد.
