نخبگان سياسی بریتانیا، ایران یک سرمایه استراتژیک حیاتی و خلیج فارس: یک عصر جدید؟
پس از به قدرت رسیدن حزب محافظه كار بریتانیا، در سال 1979 جهت همراهی با ایالات متحده آمریكا و در اثر سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قبال آن كشور دولت محافظه كار بریتانیا دست به اخراج دهها تن از اتباع ایرانی زد. سپس در پی برخورد سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده، مارگاریت تاچر نخست وزیر دولت محافظه كار بریتانیا، حمله شدیدی به دولت ایران كرد و روابط دو كشور ایران و بریتانیا به تیرگی و سرانجام قطع گرایید.[simple_tooltip content=’J.D. ANTHONY, The Persian Gulf in Regional and International Politics. (New York. St. Martins’s Press, 2003). P.240.’][ 126 ][/simple_tooltip]
نسنجیده خواهد بود اگر گفته شود حزب محافظه كار صرفاً دنباله روی سیاست “روابط خاص” بین انگلستان و آمریكا است. زیرا حزب محافظه كار بریتانیا به دلیل شرایط اقتصادی بریتانیا و در جهت حفظ منافع اقتصادی آن كشور سعی بر احیا روابط با جمهوری اسلامی ایران داشته است. حزب محافظه كار بریتانیا در جهت حفظ منافع بریتانیا همیشه سعی بر برقراری ارتباط با جمهوری اسلامی ایران كرده است.[simple_tooltip content=’Ibid., p.242.’][ 127 ][/simple_tooltip]
حزب محافظه كار بریتانیا سیاست “روابط خاص” با آمریكا را به دلیل شرایط اقتصادی بریتانیا و برای حفظ منافع اقتصادی آن کشور صرفاً در جهت امنیتی نگاه می كند.
حزب محافظه كار كوشش می كند روابط بریتانیا با جمهوری اسلامی ایران را جدا از سیاست “روابط خاص” با آمریكا، جهت حفظ منافع اقتصادی بریتانیا حفظ كند. آمریكا برای بریتانیا تنها وسیله ای است كه از آن كشور در جهت حفظ منافع خود استفاده نماید. زیرا بریتانیا در دفاع از منافع خود از لحاظ اقتصادی از عهده ابعاد نظامی به اندازه ایالات متحده بر نمی آید. حزب محافظه كار منافع بریتانیا را جدا از آمریكا می داند، و آمریكا تنها وسیله ای است كه انگلستان جهت حفظ منافع اصلی خود كه منافع اقتصادی در داس آن می باشد از آن استفاده می كند.
به دلایل ذكر شده، در اوایل سال 1360 نماینده دولت محافظه كار بریتانیا با مرحوم حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی آن زمان ملاقات كرد و خواهان گسترش روابط یا احیاء روابط شد. در پاسخ جناب آقای رفسنجانی به نماینده دولت محافظه كار گفت كه بریتانیا امتحان خوبی در ماجرای روابط ما با آمریكا پس نداده است.[simple_tooltip content=’آرشیو دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه’][ 128 ][/simple_tooltip]
در سال 1365 دولت تاچر و حزب محافظه كار بریتانیا، بعد از گذشت چند سال از تیرگی روابط سیاسی بین دو كشور مجددا خواستار بهبود روابط با جمهوری اسلامی ایران شد. لازم به یادآوری است كه دولت تاچر، یكی از هم پیمانان محكم دولت رونالد ریگان رییس جمهور آمریكا بود. با این حال، طبق گفته های گذشته در این فصل، بریتانیا منافع خود را جدا از آمریكا می بیند.
در دهه 80 میلادی تلاشهای دیپلماتیكی از سوی دولت محافظه كار جهت احیاء روابط با جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت، كه نهایتاً به برقراری و بهبودی مناسبات بین دو كشور منجر شد. هیأتهای عالیرتبه ایران و بریتانیا در ژنو پیرامون روند عادی سازی روابط دیپلماتیك چند دور مذاكره انجام دادند، و در آبان سال 1367 روابط دیپلماتیكی بین دو كشور از سر گرفته شد.[simple_tooltip content=’پیشین’][ 129 ][/simple_tooltip] این در شرایطی بود كه جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده روابط بسیار تیره ترین روابط دیپلماتیک را در طول تاریخ روابط دیپلماتیكی داشتند اما با این حال حزب محافظه كار بریتانیا علیرغم “روابط خاص” خود با ایالات متحده، با جمهوری اسلامی ایران روابط دیپلماتیكی برقرار نمود. البته با انتشار كتاب آیات شیطانی، توسط سلمان رشدی، نویسنده انگلیسی-هندی تبار، در بریتانیا، مجدداً در روابط سیاسی دولت محافظه كار با جمهوری اسلامی ایران وضع جدیدی پیش آمد که آن قطع مجدد روابط سیاسی بین دو كشور بود. البته این موضوع بین بریتانیا و ایران بود و ربطی به سیاست “روابط خاص” بریتانیا و آمریكا به هیچ عنوان نداشت.
Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173