نخبگان سياسی بریتانیا، ایران یک سرمایه استراتژیک حیاتی و خلیج فارس: یک عصر جدید؟

كِلِمنت اَتلی، نخست وزیر بریتانیا، از طرف دیگر، به شدت با عملیات نظامی مخالف بود و تصمیم قاطعی بر ضد هر نوع عملیات نظامی گرفته بود. وی به كابینه گفت:

اگر ما از طریق زور سعی كنیم راه حل پیدا كنم، نمی توانیم انتظار حمایت از سازمان ملل متحد را داشته باشیم. دخالت نظامی ممكن است نه تنها مصدق را از قدرت ساقط نكند، بلكه موقعیت وی را نیز قوی تر سازد. از طرف دیگر، اگر ایرانیان نتوانند صنایع نفت را اداره كنند، سرانجام به دنبال بریتانیا خواهند آمد.^{[simple_tooltip content=’PRO, London, CAB 128/20, Cm 60 (51), Cabinet Records, 17th September 1951.’][ 40 ][/simple_tooltip]}

اَتلی ادامه داد كه:

تصرف جزیره آبادان لزوماً تحول در دولت ایران به وجود نمی آورد و ممكن است مردم ایران را در مقابل بریتانیا متحد كند. اگر باقی مانده پرسنل بریتانیایی از ایران اخراج شوند، باعث سركوبی بریتانیا می شود. این حركت حداقل باعث می شود كه دكتر مصدق نتواند از عهده اداره صنعت نفت برآید یا نفت را در بازارهای جهان به فروش برساند و در نتیجه وی مجبور می شود با ما به توافق برسد.^{[simple_tooltip content=’Ibid.’][ 41 ][/simple_tooltip]}

وزیر دادگستری در 28 سپتامبر 1951 سعی کرد كه دولت بریتانیا را از عملیات نظامی در مقابل ایران باز دارد. وی در نامه خود نوشت: “من فكر می كنم كه دادگاه بین المللی اخراج پرسنل بریتانیایی را از آبادان توجیه خوبی جهت عملیات نظامی توسط بریتانیا علیه ایران نمی بیند.”^{[simple_tooltip content=’PRO, London, FO 800/653, The General Political Correspondence of the Foreign Office, Sir P. Nicholas, to Secretary of State, Top Secret, 28 the September 1951.’][ 42 ][/simple_tooltip]} وزیر دادگستری بریتانیا ادامه داد كه:

احتمال دارد كه دولت اعلیحضرت (منظور دولت بریتانیا است) مجبور بشود كه از عمل خود در مقابل شورای امنیت و احتمالاً مجمع عمومی دفاع نماید. اگر مورد ایران و بریتانیا به محاكمه بكشد این عمل برای موقعیت ما بسیار بد می باشد مگر اینكه ما لااقل موضوع را در شورای امنیت مطرح كرده و در آنجا از ایران شكایت كرده باشیم. من فكر می كنم كه نهایتاً ملاحظات سیاسی باید فاكتور تصمیم گیرند باشد.^{[simple_tooltip content=’Ibid.’][ 43 ][/simple_tooltip]}

در همان روزی كه وزیر دادگستری نامه خود را نوشته بود، یعنی 28 سپتامبر، “دولت بریتانیا اختلاف نفت را تسلیم شورای امنیت سازمان ملل متحد نمود.”^{[simple_tooltip content=’PRO, London, FO 371/ 98593, The General Political Correspondence of the Foreign Office, George Middleton to Sir Anthony Eden, British Foreign Secretary, Report on events in Persia in 951, Confidential, 24th March 1952.’][ 44 ][/simple_tooltip]} دولت بریتانیا به شورای امنیت سازمان ملل متحد گفت كه سیاست دولت بریتانیا آن است كه به جای استفاده از زور بر روی سیستم سازمان ملل متحد و حاكمیت قانون تكیه كند. وزارت خارجه بریتانیا در بیانیه ای اعلام كردكه موضع بریتانیا اکنون باید بر اساس تصمیم میان دوره ای 5 جولای دادگاه بین المللی باشد، كه دستور حفظ وضع موجود را داده بود، همانطوری كه در این فصل توضیح داده شد. در تهران دكتر مصدق اعلام نمود كه جهت ارائه دیدگاه ایران به طور شخصی، به شورای امنیت به نیویورك خواهد رفت گر چه شورای امنیت صلاحیت دخالت در اختلاف را نداشت.

Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173