نخبگان سياسی بریتانیا، ایران یک سرمایه استراتژیک حیاتی و خلیج فارس: یک عصر جدید؟
ترس از نفوذ كمونیستها در ایران و “نگرانی و چالشی كه هر دو كشور بریتانیا و آمریكا از طرف شوروی احساس می كردند، بریتانیا و آمریكا را به یكدیگر نزدیك و نزدیك تر نمود.”[simple_tooltip content=’S. STRANGE, op. cit., p.275.’][ 78 ][/simple_tooltip] پیشتر در سال 1952 جلسه ای بین بریتانیا و آمریكا در واشنگتن، در اول فوریه، جهت مذاكره پیرامون اختلاف نفت بین بریتانیا و ایران برگزار و بحران در ایران مورد بحث و گفتگو قرار گرفته بود. در آن زمان موافقت گردید كه:
مطمئناً حزب توده دست چپی از نتایج اغتشاش ها بهره می برد تا دولتی که در این میان به وجود می آید، یا كمونیست باشد یا از نفوذ كمونیست برخوردار باشد. نگرانی از آن بود كه مصدق نسبت به كمونیستها نرم بود و كاری نخواهد كرد كه كمونیستها در ایران زیر كنترل باشند. كنترل كمونیستها در ایران تنها وقتی امكان پذیر می باشد كه یك دولت قوی طرفدار غرب سركار باشد.[simple_tooltip content=’J.W.YOUNG (Ed.) The Foreign Policy of churchill’s Peacetime Administration 1951-1955, (Leicester: Leicester University Press, 1998). P.165.’][ 79 ][/simple_tooltip]
ما دیگر امید توافق با مصدق را نداریم و جایگزینی وی مورد نیاز می باشد.[simple_tooltip content=’PRO,London, FO 371/911462, The General Correspondence of the Foreign Office, by Sir William Strang, Permanent Under – Secretary of State for Foreign Affairs, on Persian political situation, 21st August, 1951.’][ 80 ][/simple_tooltip]
جایگزینی مصدق به دیدگاه وزارت امور خارجه بریتانیا تبدیل شد. برتاد دستیار دبیر اول سفارت بریتانیا در تهران، در گزارش خود به وزارت امور خارجه در سال 1951 نوشته بود: “به اندازه كافی در مجلس مخالف هست كه بتوان آقای مصدق را از جا برداشت.”[simple_tooltip content=’PRO, London, FO371/911462, The General Correspondence of the Foreign Office, By E.A. Berthoud, Assit. Under- Secretary at the British Embassy in Tehran, Persia, Secret, 19th June, 1951.’][ 81 ][/simple_tooltip]
هیچ كار دیگری امكان پذیر نیست كه با دكتر مصدق انجام گردد، مذاكره با وی بی نتیجه است. مذاكرات آینده باید با نخست وزیر جدیدی انجام گیرد؛ در این بین ما آنچه را كه بتوانیم انجام می دهیم كه موقعیت دكتر مصدق را ضعیف كنیم.[simple_tooltip content=’PRO. London, T236/3663, Treasury Records, Cabinet Persia (Official Committee, Foreign Office, Secret, 9th April 1952, p.1.’][ 82 ][/simple_tooltip]
دیدگاه دولت بریتانیا بركناری مصدق بود و پشت صحنه فعالیتهای سری در كار بود. مأموران سری بریتانیا به لندن گزارش داده بودند كه تعداد زیادی عناصر ضد مصدق در ایران هستند كه با تشویق و پول از بریتانیا می توانند باعث سقوط مصدق گردند. كسانی كه مخالف دكتر مصدق شده بودند كاركنان دولت و رهبران اسلامی ایران بودند. “مصدق در پی خط حزب توده پیشنهاد ملی كردن تجارت و كار آزاد و آزادی زنان را دنبال می كرد که هر دو حركت ضد اسلامی بودند.”[simple_tooltip content=’B. LAPPING, op. cit., p.272.’][ 83 ][/simple_tooltip] دیگران كه ضد مصدق شده بودند عبارت بودند از مشروطه خواهان، ارتش و زمین داران، تجار، و سیاستمداران كه قبلاً به آن اشاره شد.
Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173