نخبگان سياسی بریتانیا، ایران یک سرمایه استراتژیک حیاتی و خلیج فارس: یک عصر جدید؟
چرچیل همواره در سیاست رده بالای نفت ایران دست داشته بود. او بود كه نقش اساسی در تبدیل كشتی های نیروی دریائی بریتانیا از زغال سنگ سوز به نفت سوز را ایفا کرده بود. بعلاوه، چرچیل نقش مهم در خریدن اكثریت سهام در شركت نفت ایران و انگلیس توسط دولت بریتانیا داشت. بنابراین، منافع و علاقه چرچیل در قدرت- سیاست نفت ایران خیلی زودتر از جنگ جهانی اول شروع شده بود. چرچیل در آن زمان حساب كرده بود كه صرفه جوئی در بهای پرداخت برای نفت تنها باعث رسیدن به 40 میلیون پوند می شود، و گفته بود كه:
نه تنها با سود نفت تمام پرداختها بابت كشتی ها و برنامه های نیروی دریائی انجام می گیرد، بلكه سود نفت طوری است كه می توانیم نیروی دریائی بسازیم كه جهان تا آن زمان ندیده است بدون آنكه حتی یك پنس از مردم مالیات بگیریم.[simple_tooltip content=’W.S.CHURCHILL, Vol. 1.p.253.’][ 96 ][/simple_tooltip]
در نتیجه، بی دیلیل نبود که چرچیل علاقه خاصی نسبت به بحران شركت نفت ایران و انگلیس داشته باشد. “چرچیل از عملیات دراماتیك خوشش می آمد و اصلاً از دیپلماتهای ترسو خوشش نمی آمد.”[simple_tooltip content=’Ibid.’][ 97 ][/simple_tooltip] بنابراین، وقتی ایدن بیمار شد، چرچیل مسئولیت امور خارجه را به عهده گرفت. بعد از مكالماتی با وودهاس، چرچیل چراغ سبز را از لندن داد و اجازه عملیات را صادر نمود. تاریخ برای اواسط آگوست 1953 تأیید شد. مانند چرچیل، آیزنهاور بر جزئیات تسلط داشت و به اسناد توجه داشت. آیزنهاور هم، تأیید خود را برای عملیات صادر نمود. عملیات آژاكس اسم آمریكایی بود، و عملیات بوت اسم انگلیسی.
عملیات آژاكس، مانند عملیات بوت، بر اساس متنفذین ایرانی تنظیم شده بود. هر دو شبكه به طور نزدیك با یكدیگر همكاری كردند. چون هیچ مقام بریتانیایی حالا نمی توانست وارد ایران شود، كرمیت روزولت تنها كسی بود كه می شد مسئول كودتا گردد. روزولت، در 6 ماه جولای 1953، به ایران رفت و دستور هماهنگی كامل جزئیات عملیات را با همكاری ژنرال نورمن شوارتسكف که آن زمان سرلشكر بود و كه مسئول كل عملیات صادر کرد. شوارتسکف پیش از این در ایران به مدت شش سال به عنوان رئیس ژاندارمری شاه خدمت كرده بود.
به برادران رشیدیان جهت حفظ تماس با M.I.6 و وودهاس، كه همكاران خود را در CIA در تماس با متحدین بدردبخور ایرانی قرار دهد، تجهیزات بی سیم داده شد.[simple_tooltip content=’B.LAPPING, op. cit., p.269.’][ 98 ][/simple_tooltip]
در جنوب ایران بعضی از رهبران قومی و عشایر از M.I.6 پول دریافت می كردند و رهبران شهری و غیرشهری همزمان وارد فعالیت جهت مبارزه با حمایت كنندگان حزب توده از مصدق می شدند.[simple_tooltip content=’J.A. BILL and W.R.LOUIS, op. cit., p.254.’][ 99 ][/simple_tooltip]
Pages: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173